Choć wolelibyśmy tego uniknąć, mniejsze i większe wypadki drogowe zdarzają się bezustannie. Co więcej, czasem nawet najlepszym kierowcom może się zdarzyć spowodowanie takiego zdarzenia. Obowiązkowe ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w Polsce sprawiają, że nie trzeba obawiać się konieczności wypłacenia poszkodowanemu odszkodowania za zniszczone auto. By stworzyć ku temu podstawę formalną, niekiedy nie jest konieczna nawet obecność policji – wystarczy odpowiednie oświadczenie. Jakie to sytuacje i jak wyglądają procedury w ich przypadku?
Kto jest sprawcą wypadku i jakie ma obowiązki?
W przypadku większości wypadków komunikacyjnych nietrudno wyraźnie wskazać zarówno sprawcę, jak i osobę poszkodowaną. Wypadki, w których decydującą rolę odgrywają czynniki całkowicie losowe, a wina nie leży po żadnej ze stron, zdarzają się statystycznie bardzo rzadko.
Sprawcą jest kierowca, który na skutek nieuwagi albo zaniedbania nie dostosowuje się do zasad ruchu obowiązujących na danym odcinku drogi. W ten sposób naraża on drugiego kierowcę (a czasem także innych uczestników ruchu) na stratę w postaci uszkodzenia czy zniszczenia auta, a niekiedy również na utratę zdrowia. Poszkodowanemu bezwzględnie należy się zadośćuczynienie w postaci likwidacji szkody, która pokrywana jest z OC sprawcy.
Należy przy tym pamiętać, że niezależnie od tego, jak bardzo zniszczony jest samochód sprawcy wypadku, nie może on liczyć na odszkodowanie z OC. Sprawa ma się inaczej, jeżeli sprawca wykupił zawczasu również AC – w takiej sytuacji wypłata odszkodowania i jego wysokość zależą od warunków umowy.
Czym jest oświadczenie sprawcy wypadku?
Kiedy już dojdzie do wypadku, zdarzenie musi być odpowiednio udokumentowane. Jest to podstawowy wymóg, jaki stawiają towarzystwa ubezpieczeniowe, którego spełnienie jest konieczne do wypłacenia odszkodowania. Wypadek może być udokumentowany na dwa sposoby.
Pierwszym z nich jest spisanie protokołu przez wezwaną na miejsce policję. Drugim jest oświadczenie sprawcy wypadku, czyli dokument, w którym dobrowolnie przyznaje się on do spowodowania wypadku drogowego. Ta druga metoda może oszczędzić sporo czasu, jeśli mamy do czynienia wyłącznie z kolizją 2 samochodów, a uczestnicy są chętni do współpracy i wyposażeni we wszystkie dokumenty osobiste.
Jakie informacje powinno zawierać oświadczenie sprawcy wypadku?
Ze względu na brak odpowiednich informacji w przestrzeni publicznej, osoby uczestniczące w kolizji niekiedy nie mają pewności, jaką formę powinno przybrać tego rodzaju oświadczenie. Jeśli chodzi o niezbędne informacje, jakie musi zawierać, są to przede wszystkim dane pojazdów oraz dane osobowe prowadzących je kierowców, łącznie z telefonami i adresami.
Oprócz tego konieczne jest precyzyjne określenie miejsca i czasu, w którym doszło do wypadku. Prócz tego oświadczenie sprawcy wypadku powinno także zawierać krótki, ale szczegółowy opis zdarzenia. Nie można zapomnieć także o danych ubezpieczyciela sprawcy! Co więcej, w oświadczeniu warto jest zawrzeć także szkic przedstawiający przebieg kolizji oraz schemat uszkodzeń, którym uległ wóz poszkodowanego.
Po spisaniu całości, dokument musi zostać jeszcze podpisany przez sprawcę. I choć niektórzy kierowcy myślą, że oświadczenie takie powinno mieć ściśle określoną formę, w rzeczywistości nie jest to konieczne. Mimo to warto przygotować sobie schemat takiego dokumentu, by w razie kolizji nie musieć poświęcać uwagi takim sprawom. Rzetelny wzór oświadczenia, który z pewnością nie zostanie zakwestionowany przy ewentualnym dalszym postępowaniu, znajdziemy łatwo, choćby na stronach dobrych kancelarii prawnych.
Oświadczenie sprawcy – kiedy będzie wystarczające?
Napisanie oświadczenia sprawcy wypadku jest potrzebne za każdym razem, kiedy dojdzie do wypadku i nie ma konieczności wzywania policji. Ważne jest spisanie oświadczenia nawet przy drobnym wypadku – to nasza metaforyczna „polisa ubezpieczeniowa” i droga do realnej naprawy szkód przez ubezpieczyciela sprawcy.
Zdarzają się sytuacje, gdy żaden z pojazdów nie został uszkodzony, albo uszkodzenia są na tyle niewielkie, że obaj kierowcy postanowili je zignorować (na przykład drobne zarysowania). Jednak po pewnym czasie może okazać się, że na skutek wypadku powstały poważniejsze uszkodzenia, ale nie można było ich wykryć od razu.
Należy wiedzieć, że zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem, jeżeli w wypadku biorą udział więcej niż dwa samochody, albo ktoś dozna obrażeń, konieczne jest wezwanie policji. Przyjazd policji wiąże się zawsze z wypisaniem stosownego protokołu, który zawiera wszystkie niezbędne informacje. Jego kopie otrzymać mogą również uczestnicy zdarzenia.
W takiej sytuacji protokół policyjny jest całkowicie wystarczającym dokumentem i nie ma konieczności pisania osobnego oświadczenia. Jedyną inną sytuacją, w której oświadczenie sprawcy wypadku nie będzie zawsze konieczne, jest wypadek, w którym nie ma konieczności wzywania policji, ale też obaj uczestnicy decydują, żeby się w jakiś sposób dogadać (na przykład przez wypłacenie ustalonej kwoty przez sprawcę od razu).
Czy raz podpisane oświadczenie można podważyć?
Niekiedy słyszy się o sytuacjach, w których uczestnik wypadku decyduje się wycofać wcześniej podpisane oświadczenie. Okazuje się, że jest to bardzo łatwe. Czasami może zdarzyć się, że jeden z uczestników jest na skutek wypadku w szoku i nie potrafi na miejscu właściwie ocenić swojej roli w zdarzeniu.
Czasem zdarza się też jednak sytuacja, w której młody i niedoświadczony kierowca pada ofiarą manipulacji i daje sobie wmówić winę. Jeżeli oświadczenie sprawcy wypadku zostanie wycofane, to – o ile strony nie zawrą stosownej ugody – sprawa będzie musiała mieć swój finał w sądzie. W takiej sytuacji warto mieć po swojej stronie doświadczonych prawników, którzy nie pozwolą, by ich klient doznał niesprawiedliwego potraktowania.