Rachunkowość definiuje się jako szczególny rodzaj ewidencji. Wyraża on sytuację finansową jednostki gospodarującej. Ma też aspekt ewidencyjny (finansowanie, wyniki działalności, dokonywane operacje gospodarcze). Podstawowe pojęcia rachunkowości – co trzeba wiedzieć o tej dziedzinie?

Czym jest rachunkowość?

Można powiedzieć, że rachunkowość to połączenie księgowości, rachunku kosztów i sprawozdawczości finansowej. Księgowość to część rejestracyjna rachunkowości, która ma na celu ewidencję wszystkich zdarzeń gospodarczych zachodzących w danej jednostce gospodarczej (np. zmiany w źródłach finansowania, koszty, przychody).

Rachunek kosztów to badanie i przekształcanie danych o kosztach danego podmiotu gospodarczego. Służy pomocy w ocenie sytuacji gospodarczej i podejmowaniu decyzji. Sprawozdawczość finansowa to raportowanie o działalności podmiotu. Stanowi konkretną informację o wynikach i sytuacji finansowej. Jej wykonywanie determinują Dyrektywy UE.

Aktywa i pasywa

Pojęciami, które stale pojawiają się w rachunkowości, są aktywa i pasywa. Aktywa to inaczej majątek działalności gospodarczej. Przykładami są budynki, maszyny, środki transportowe, zapasy materiałów czy produktów, pieniądze czy środki w rozrachunkach. Dzieli się je na aktywa trwałe (posiadane przez dłuższy okres – minimum rok) i obrotowe (ich charakter jest krótkoterminowe, są stale w obrocie – np. materiały, półprodukty, zapasy).

Pasywa to inaczej źródła, z których majątek pochodzi. Majątek musi, w księgach rachunkowych, mieć swoje źródło finansowania. Może to być np. przekazanie pieniędzy jednostce gospodarczej przez jej właścicieli bądź kredyty i pożyczki. Jeśli aktywa są równe pasywom, mamy sytuację, którą nazywa się równowagą bilansową.

Inwestycje, przychody

Inwestycje to aktywa, które posiada jednostka, aby osiągnąć płynące z nich korzyści ekonomiczne. Można je podzielić na finansowe (pieniądze, instrumenty kapitałowe, prawa do otrzymywania aktywów) i niefinansowe (np. nieruchomości pod inwestycje). Inwestycje mogą być długoterminowe bądź krótkoterminowe.

Przychody to kwoty uzyskane przez podmiot ze sprzedaży bądź z innych powodów. Są wiarygodne, jeśli da się je udokumentować. Podstawowe przychody operacyjne to te wynikające ze sprzedaży towaru, usługi czy wyrobu. Przychody operacyjne powiązane są z działalnością jednostki jedynie pośrednio (np. zbycie środków trwałych, darowizna, kara, subwencje, odszkodowania). Przychody finansowe to głównie dywidendy czy oprocentowanie lokaty w banku.